Menü Forumlar Popüler İçerikler Arama
Dogmatik

Dogmatik

Dogmatik, Dogmatizm, A priori esaslar, çeşitli öğretiler ve katiyyen değişmeyeceği kabul edilen açık değerleri kabul eden, bu bilgilerin belli hakikat olduğunu, araştırma, tartışma veya incelemeye ihtiyacın olmadığını savunan anlayışa denilir. Bu tür düşüncelere, öğretilere ve inançlara ise dogma veya nas denir.

Temelde skolastik bir yaklaşımdır, modern çağlarda değişme ve gelişmeyi yadsıyan öğreti ve anlayışı isimlendirir. Çünkü kendi fikir ve iddiasının açık doğru olduğunu savunan her kişi veya düzen dogmatiktir. Bu bağlamda; belirtilen tutum, bilgi ve hükümde, tartışılmazlık, eleştirilmezlik, değişmezlik ve net açıkta olduğu takdirde, bunlara dogma denilir. Özellikle metafizik (Fizik ötesi) öğretilerin hepsi inakçı, dogmatik öğretilerdir. Deney alanının haricinde kalan bütün iddialar inakçı olmak zorundadır. Doğrusu bir başka izah ile dogmatizm, aklın kati ve açık bir değere sahip olduğunu böylece belli bilgi ve varlığa (Hakikate) ulaşılacağını ve bunun neticesi olarak da bilginin metafiziğinin olabilir olduğunu ileri süren felsefi yaklaşımdır.

Dogmatizme primitif inançlardan çağdaş bazı felsefi düzenlere kadar her tarafta rastlanılır. Açık biçimde çıkışı Tanrı'nın lafı kavramı ile ortaya çıkmış ve ortaçağda Aristoteles'in lafı kavramına kadar varmıştır. Misal vermek gerekir ise Orta Çağdaki Hristiyan kültüründe herhangi bir ilkenin doğru sayılması için Aristoteles'in söylemiş olması yeterli görülüyordu.

Dogmatiğin zorunlu akibeti zorbalıktır, zira farklı düşüncelere, perspektiflere yer olmadığı gibi, dogmatik de deneyle tanıtlama da kabul edilemez. Özellikle ortaçağda dogmatizm doruk noktaya ulaşmıştır; deneylerle tanıtlanamayan kaideler, engizisyon işkencesiyle tanıtlanmaya çalışılmıştır. Örnek getirmek gerekirse, dogmatizm, suçsuz kişinin ateşe atılsa bile yanmayacağı, inancına varmış, ateşe atıldığında yanan kişinin suçlu olduğu sonucuna varılmıştır.

İnakla (Dogma) inan arasındaki farklılık, inan'ın asla kanıtlanamayacak bir şeyi kabul etmesi, inak ise herhangi bir yetkeye bağlanan bir bilgiyi kanıtlanmış olarak kabul etmedir. Yukarıda da belirtildiği üzere, bunun en güzel misali ortaçağ skolastiğinde herhangi bir lafın, eğer Aristoteles tarafından söylendiği kabul ettirilirse, doğru olduğunun da kabul edildiği fikridir.

Özetle, herhangi bir düzenin ya da kişinin değişmez formüller, her yerde ve her daim kabul edilir olduğunu ileri sürdüğü açık bilgiler olduğunun arzı dogmatiktir. Dogmatizmin karşıtı septisizm ise şüphecilik, kuşkuculuktur.
"İleriye sürülen düşünce ve esasları incelemeden, kanıt aramadan, araştırmadan, eleştirip, tartışmadan doğru ve açık gerçek sayan anlayış" olarak da nitelendirilebilen dogmatizm her dönemde ilerlemenin, gelişmenin karşısında olmuştur. Dogmatiğin Türkçedeki karşılığı bağnazlıktır, gericiliktir. Dogmatik misalleriyle sadece din alanı değil, farklı alanda ve hatta bilimin dahi karşısına çıkar. (Geçmiş devirlerde bilim adamları dünyanın düz olduğu dogmasında ısrarlı olmuşlardı. Ondan sonra da Dünya'nın kâinatın merkezi olduğu dogmasında ısrarlı olmuşlar.) Ancak şunu da söylemek gerekir ki bilimdeki dogmaları yine bilim adamları ortadan kaldırmıştır. Bilimin gelişigüzel bir inak ya da inan düzeninden-sisteminden en esas ve başlıca farkı diyalektik düşünce düzenini içinde bulundurmasıdır.
Son Güncelleme : 21.01.2024 01:05:59
Dogmatik ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Facebook Twitter Pinterest whatsapp
Dogmatik Yorumları
şifre

0 Yorum Yapılmış "Dogmatik"

Kayıtlı yorum bulunamadı ilk yorumu siz ekleyin
Panik Atak Türleri
Panik Atak Türleri
1. Beklenmedik Ataklar: Nedensiz, birden ortaya çıkan nöbetler. Panik bozuklukta bu tür ataklar vardır.2. Duruma bağlı olanlar: Korkulan bir kedi, köpek veya başka bir nesneyle ya da bir durum karşısında ortaya çıkar.3. Durumsal yatkınlık gösterilen ...
Paranoya Tedavi Yöntemleri
Paranoya Tedavi Yöntemleri
Paranoya psikolojik bir rahatsızlık ile toplum içinde aşırı evhamlı kişiler içinde kullanılan, anlamı eski Yunancada delirmek olan hastalık ve nitelemedir. Paranoya rahatsızlığı temelinde aşırı evham, endişe ve kuruntular barındırır. Halk arasında is...
Şizofreni Tanısı
Şizofreni Tanısı
• Şizofrenide görülen belirtiler başka psikiyatrik hastalıklarda da görülebilir.• Hiçbir belirti tek başına tanı koydurucu değildir. Tanı psikiyatri uzmanı tarafından hastanın ruhsal muayenesi, hasta yakınları ile görüşme ve çoğu zaman hastanın klini...
Majör Depresyon
Majör Depresyon
Majör depresyon, özellikle gençlerde çok sık karşılaşılan psikolojik bir durumdur. Ortaya çıkması durumunda çok ciddi sonuçlara neden olabilecek bir rahatsızlık olan majör depresyon, çokça görülen bir durumdur. Majör depresyon, erkenden müdahale edil...
Stres Ne Gibi Sorunlara Neden Olur ?
Stres Ne Gibi Sorunlara Neden Olur ?
Stres anında fazla enerji tüketildiğinden birey kendini güçsüz, yorgun ve endişe içinde hisseder. Daha sonraları kişi uyku problemi çekmeye başlar. Sinirli ve çabuk heyecanlanan biri olur. Konsantrasyon kaybı yaşar ve dikkatini toplayamaz. Daha önce ...
Ani Sinirlenme
Ani Sinirlenme
Ani sinirlenme, insanları ani bir şekilde etkileyen, sebepsiz yere oluşan bir durumdur. Kan beynime sıçradı gibi sözlerle ifade edilen sinirlenme halinde vücutta fazla miktarda adrenalin salgılanır. Bu kişinin stres halini anlatır. Vücutta çok kısa b...
Şizofreni
Şizofreni
Şizofreni, beyinde bulunan maddelerin iletiminde yaşanan bozukluk ve bu bozukluk nedeni ile bazı farklılıkların oluşması ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalıkta aktif ve pasif olmak üzere dönemler yaşanır. Şizofreni hastalığı tedavisi mümkün bir...
Panik Atak
Panik Atak
Panik atak genel olarak bazı psikiyatrik bozukluklarla birlikte görülen, bunun yanı sıra yine bazı fiziksel rahatsızlıklarla birlikte de görülebilen bir tür endişe nöbetidir. Günümüzde yoğun olarak yaşanabilen panik atak aslında genel anlamda günlük ...
Panik Bozukluk Nedenleri
Panik Bozukluk Nedenleri
Panik bozukluk, tekrarlayan ve beklenmedik panik atakları ile karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Panik atakları, aniden ortaya çıkan şiddetli bir kaygı ve korku hissi ile belirgindir. Panik bozukluğu olan kişiler, bu atakların bir daha ya...
Bipolar Bozukluk
Bipolar Bozukluk
Bipolar bozukluk, manik depresyon ve duygu durum bozukluğu olarak da bilinen, kişinin depresyon dönemlerinde aşırı, abartılı, uçlarda düşüncelere kapılması ve bu yönde tavırlar sergilemesi durumudur. 20'li yaşlarda rastlanma olasılığı daha yüksektir....
Madde Bağımlılığı
Madde Bağımlılığı
Madde bağımlılığı, genelde ergenlik dönemine giren çocuklarda başlar. Özellikle ailevi sorunlar genç yaştaki çocukların madde bağımlılığına başlamalarının birinci nedenidir. Ergenlik dönemi çocuğun ekonomik bağımsızlığını kazandığı yaşlara kadar süre...
Panik Atak Tedavisi
Panik Atak Tedavisi
Panik atak ya da panik bozukluk, tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Günümüzde, etkinliği bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış iki çeşit panik atak tedavisi yöntemi bulunmaktadır. Bu yöntemler ilaç tedavisi ve bilişsel-davranışçı tedavi yöntemidir.İ...

 

Panik Atak Türleri
Paranoya Tedavi Yöntemleri
Şizofreni Tanısı
Majör Depresyon
Stres Ne Gibi Sorunlara Neden Olur ?
Ani Sinirlenme
Şizofreni
Panik Atak
Panik Bozukluk Nedenleri
Bipolar Bozukluk
Madde Bağımlılığı
Panik Atak Tedavisi
Şizofreni Tedavisi
Obsesif
Sinir Ucu İltihabı
Mazoşist
Cinsel İsteksizlik
Bipolar
Aşırı Sinirlilik
Ket Vurma
Anksiyete Bozukluğu Nedir
Kendine Zarar Verme
Aşırı Heyecan
Delilik
Kendi Kendine Konuşma
Obsesif Kompulsif Bozukluk Tedavisi
Duygular
Sinir Sıkışması Belirtileri
Sinir Krizi
Halüsinasyon
Popüler İçerik
Şizofreni Tedavisi
Şizofreni Tedavisi
Şizofreni tedavisi yapılsa da, birçok hastanın tamamen düzelemediği görülür. Şizofreni hastaların hayat şartlarını zorlaştıran, iletişimi zora sokan b...
Obsesif
Obsesif
Obsesif, günlük yaşamda ortaya çıkan endişe, evham ve takıntılarla ortaya çıkan, bunları çözümlemeden rahat edemeyen obsesif kompulsif bozukluğu bulun...
Sinir Ucu İltihabı
Sinir Ucu İltihabı
Sinir ucu iltihabı, sinir hücrelerindeki hasarı anlatan bir terimdir. Tıpta nöropati olarak adlandırılan durum, ellerden daha fazla ayakları ve bacakl...
Mazoşist
Mazoşist
Mazoşist; Mazoşizm, 19. yüzyılda yaşamış Avusturyalı bir Ro­mancı olan Leopold von Sacher Masoch'un bir Ro­man' ın da anlattığı cinsel uygulamalara da...
Cinsel İsteksizlik
Cinsel İsteksizlik
Cinsel isteksizlik, cinsel istek ve arzuların azalması, yeteri kadar cinsel uyarının olmasına rağmen, cinsel ilişkide bulunma ve fantezi isteğinin b...
Bipolar
Bipolar
Bipolar, Plansız düşünceler içeren ve irsi bir kişilik bozukluğudur. Kişi duygu değişimleri, klinik ya da majör depresyon yaşayabilir. Ruhen yaşanan...
Popüler İçerik Son Forum Konuları Yardım Sayfaları  
Panik Atak Türleri
Paranoya Tedavi Yöntemleri
Şizofreni Tanısı
Majör Depresyon
Stres Ne Gibi Sorunlara Neden Olur ?
Forumdaki Psikolog Arkadaşlar Yardım Edebilir Mi? Uzun Süredir Boğuştuğum Sorunun Çözümü Nedir?
Deli Diyebilirsiniz Ama..
Takintiliyim Aşığım
Babam Annemi Aldatıyor
4 Senedir Evden Cikmadim
Hakkımızda  
Tıbbi Sorumluluk Reddi  
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Son Forum Konuları
Forumdaki Psikolog Arkadaşlar Yardım Edebilir Mi? Uzun Süredir Boğuştuğum Sorunun Çözümü Nedir?
Deli Diyebilirsiniz Ama..
Takintiliyim Aşığım
Babam Annemi Aldatıyor
4 Senedir Evden Cikmadim
Yardım Sayfaları
Hakkımızda  
Tıbbi Sorumluluk Reddi  
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Ocak - 2024