Çocuk psikolojisi, çocukların gelişimi ve davranışlarına doğumdan başlayarak ergenliğe kadar inceleyen bir psikoloji dalıdır. Çocuğun sadece fiziksel gelişimiyle değil, duygusal ve sosyal gelişimiyle, bilişsel gelişimi inceleme altına alınır. Son dönemlerde çocuk psikolojisi aileler tarafından önemsenmiş olsa da psikoloğa gitmek hala tabu olma özelliğini korumaktadır.
Çocuklarda olan sorunlarda anne babalar psikoloğa gitmek için düşünürler, sorunu farklı yollardan çözmek için uğraşırlar. En son aşamada son çare psikoloğa gidiyorlar. Ancak bu aşamaya kadar sorun ilerlediğinden, çözümü daha zor hale geliyor. Çocukları eğitimi için ayrılan bütçe dikkate alındığında, ailelerin çocuk psikolojisi için yeterince yatırım yapmadığı görülür. Çocuklar için yapılacak en büyük yatırım, yaşamın ilk altı yılında yapılmalıdır. Bu dönem çocuklarda %75 oranında kişilik gelişimi tamamlanmaktadır. Bu süreçten sonra çocukları daha iyi koşullarda yaşatmak mümkündür. Ancak onların daha sağlıklı olmasını, mutlu olmasını, sosyal olmasını, daha zeki ve kendini geliştirmiş bir insan olmasını sağlamanız daha az zordur.
Çocuklarda hangi durumların varlığında psikoloğa gidilmelidir?
Gelişim kontrolü için: Çocukları psikoloğa götürmek için bir sorun yaşanmasını, hastalanmasını ya da davranış bozukluğu sergilemesini beklememek gerekir. Çocukların 0-6 yaş döneminde gelişim kontrolü amacıyla düzenli aralıklarla psikoloğa götürmek gerekir. Psikoloğun onayıyla bu seanslara anne ve baba, bakıcılar ve aile büyükleri katılabilir.
Bu seanslarda çocuğun normal bir gelişim gösterip göstermediği belirlenebilir. Gelişimleri fiziksel, dil, hareket, zekâ gelişimi, sosyal ve duygusal açıdan değerlendirilir. Gelişim alanlarının geriden gelenlerini öğrenerek, bunların desteklenmesine çalışılır. Bunun için egzersizler, oyuncaklar ve değişik oyunlar önerilir. Çocukta konuşma sorunu olduğu aileler tarafından 18. Ayda öğrenilebilirken, psikolog tarafından 8.-10. Aylarda belirlenebilir. Bu sayede daha önce dil gelişimi için destekleyici egzersizlere başlanabilir. Çocuğun zayıf ve güçlü yönleri belirlenebilir. Çocuklarla sağlıklı bir iletişim kurma öğrenilir. Aileler farkına varmadan yaptıkları hataları öğrenme olanağı bulur. Çocuklara her şeyi doğru yöntemle öğretmeyi öğrenirsiniz. Çocuklarınızı bir spor dalına, sanat dalına ya da ilgi duyabileceği başka bir alana bilinçli olarak yönlendirirsiniz. Çocuklarda gelişim kontrollerine başlamak için, 6-8 aylar uygun dönemdir.
Davranış ve uyum bozuklukları ile hastalık ve sakatlıklar: Aileler çocukları için gelişim bozukluklarında, cinsiyet anomalilerinde, kromozomal sorunlarda psikoloğa danışabilir. Özellikle otizm, down sendromu, konuşma bozukluğu, zekâ geriliği, hiperaktivite gibi sorunlarda destek alınmalıdır. Çocukların rahatsızlığı için tıbbi tedavi uygulandığında, psikolog tarafından destek tedavisi verilir. Kazayla ya da doğuştan sakatlıklarda, tıbbi tedaviyle birlikte psikolojik destek alınması tedavinin başarısını arttırır. Davranış bozukluklarında ve uyum sorunlarında ise sadece psikolojik tedavi yeterli gelmektedir. Bu sorunlar çocuklar arasında yaygın görüldüğünden, aileler bunu sorun olarak algılamaz. Ancak bu sorunlar giderek büyüyerek çözümü zor hale gelebilirler. Bu sorunlar arasında gece korkuları, tırnak yeme, altını ıslatma, saldırganlık, öfkelenme, kaygı bozukluğu, tikler, yalan söyleme, kardeş kıskançlığı, inatçılık, içe kapanıklık gibi sorunlar yer alır.
Aile ile ilgili problemler ve yaşam değişiklikleri: Aile bireylerinden birisinin ölümü, boşanma, şehir değişikliği, bakıcı değişikliği, okula başlama, kardeş doğumu gibi etkenler çocuklarda duygusal sorunların yaşanmasına neden olabilir. Çocuklarda bu durumlardan olumsuz etkilenirler. Bu sorunlardan önce psikoloğa danışarak, çocukların bunlardan daha az etkilenmesi sağlanabilir.
Psikolojiyle ilgili sorulara yanıt: Çocukların psikolojisine zarar vermeden aileler kolay sorunlarda bile psikologdan destek alabilir. Bu sorunlar önerilerle giderilebilirken, sağlıksız yöntemle kullanıldığında çocuklarda uyum ve duygusal sorunlara neden olabilir. Bu sorunların ergenlik dönemi sorunlarına zemin olduğu unutulmamalı ve çözülmesine çalışılmalıdır. Bu sorunlar içinde çocuğun kreşe başlaması, ders ve okul sorunları gibi etkenler yer alır.
