Elem, kişiye göre nedenleri, etkisi, süresi farklı olan, içten ve dıştan olan uyaranların etkisiyle meydana gelen, istenmeyen bir psikolojik durumdur. Duygusal ifade olan elem, mutluluğun zıddı olarak düşünülebilir. Acı, keder, üzüntü şeklinde de ifade edilir. Kişilerin kötü bir olay yaşamaları halinde, bu duygu sıkça yaşanabilir. Sevdiğinden ayrılmak, işinden ayrılmak, sevilen bir kişinin kaybedilmesi gibi durumlar kişilerin elem duygusunu yaşamasını sağlar. Ayrıca kişiler depresyona girmesi nedeniyle, elem içinde olabilirler. Bu duygu olumsuz duygular arasında yer alır. Kişinin fiziksel bütünlüğünün bozulması ağrıya neden olursa, psikolojik bütünlüğünün bozulması da elem, üzüntü ve acı çekmeye neden olur. Elemin ortaya çıkması kişiye göre değişen sebeplerden kaynaklanır. Bazılarında basit bir olay üzüntü kaynağı olurken, bazılarında eski bir olay üzüntü sebebi olur. Bu uyarıcının dozu ile kişinin bu uyarıcıya verdiği cevabın büyüklüğüne göre, elem ya da daha derini kader ya da derin ve sürekli elem olan depresyon biçiminde kendini gösterir. Meydana gelen uyarıcının kişide elem, kader ya da depresyon oluşturması, kişinin o uyarıcıya verdiği tepkiye bağlıdır.

Elem belirtisi, kişiliklerin farklılığına göre farklı derecelerde açığa çıkar. Sıkça üzüntü içinde olan kişiler kimseyi incitmeyen, iyiliksever, herkesi memnun etmeye çalışan, aşırı duyarlı, mesuliyet sahibi, titiz, yakınlarına çok bağlı, mükemmeli arayan, çabuk etkilenen, öfkesini dışa vurmayan kişiler olarak görülür. Kişide elem uyarıcısının ortaya çıkması yukarıda sayılan özelliklerin sayısına bağlıdır. Bu uyarıcıların sayısı kişinin fizyolojisine, hassaslığı yetişmeye bağlıdır. Hassaslığı ise okul, aile, arkadaşlar ve çevre oluşturur. Eğitim ve dış etkiler kişide şahsiyet oluşumu sağlar.

Yapılan araştırmalarda elem durumunda beynin bazı bölümlerinde belirgin bir hareketlenme gözlenmiştir. Geçici elem halinde beyinde limbik sistemde belirgin uyarılma, neşeli durumlarda beynin dış bölümü olan kortekse kan akımında belirgin azalma izlenmiştir. Özellikle şakak, yan kafa ve sağ alın bölgesinde bu izlenmiştir. Elem ve neşe durumlarının uzun sürmesi durumunda, vücutta fizyolojik değişimler meydana gelmektedir. Elem durumunda beynin sağ tarafı etkilenerek, yüz mimik hareketlerini değiştirmektedir. Bu etki geçici şekilde yaşanmaktadır. Kişinin yaşadığı elem devam etse de yüz mimik hareketleri normale dönmekte, depresyonda olduğunda ise bu hareketler durumunu korumaktadır.

Elem, keder ve depresyon neticesinde hücrelerde protein yıkılması, kan şekerinde yükselme, kan yağlarında artma, vücudun savunma hücrelerinde azalma, kalp üzerinde olumsuz etkiler, beynin bölümlerinde aktivasyon, tiroit hormonunda azalma gibi insan sağlığı üzerinde geniş bir olumsuz etkileşim meydana gelmektedir. Elemin ve kederin fazla olması ve sürekliliği sağlık açısından önemli bir unsurdur. Bunlar ne kadar fazla ve sürekli olursa, vücuttaki hastalıklar da fazla olur. Elem kalpte ritim bozukluklarına neden olur. Sinir sistemini etkisi altına alarak, kalbin beslendiği damarlarda büzülme, kortizon salınımını uyarıp vücutta su tutulmasını ve kalbin yükünü arttırıcı etkiler yapar. İnsanın yapısında olan elem duygusu her zaman var olacaktır ve bunun önüne geçmek çok zordur. Elemin üzerine elemle gitmek bunu daha fazla derinleştirir.