Gerilim, ailenizden, işinizden, arkadaşlarınızdan veya bulunduğunuz ülkedeki yaşam şartlarından dolayı baskı ve yapmayı istediğiniz istekler dış gerilim kaynakları diye adlandırılır. Kendi içinizdeki baskı ve beklentilere ise iç gerilim kaynakları denir. Hem dış hem de iç baskılar, beklentiler, gerilim kaynakları diye tanımlanan bir ortak terim altında toplanmıştır.
İç dünyamızın bu kaynaklardan gelen baskılara karşı gösterdiği tepkiye gerilim denir.
Bizi etkileyen uzun ve kısa süren gerilimler arasında bir ayrım yapılmalıdır. Kısa süreli gerilim esnasında nabzınız hızlı atacak, kaslarınız gerilecek, nefes alışlarınız hızlanacak ve kan şekeriniz artacaktır. Ani ve aşırı yoğunlukta yaşananlar kadar, uzun süren gerilimler de oldukça tehlikeli ve öldürücüdür. Uzun süreli gerilim, yüksek ve aralıksız gerginlik halini kapsar ve sistem bu süre içinde eski normal seviyeye inemez. Yönetici olan kişilerin birçoğu, kolay çözümü olmayan karmaşık problemlerle bütün gün uğraşırlar. Günün bitiminde kafaları sürekli bu sorunlarla doludur.
İnsan vücudu ve gerginlik bir yaya benzetilebilir. İnsanların farklı boy ve şekillerde, gerilime karşı farklı dayanma gücündeki yaylar olduğunu varsayarsak bir kısım insanlar daha dayanıklı veya yılların tecrübesiyle güçlendiğimiz için gerilime karşı daha dirençlidir.
Duyular yoluyla, yenilikler, terslikler ve zıtlaşmalar gerilim düzeyini yükseltirken, aynı şeyleri yapma, tekdüzelik, sezinleme yeteneği ve uyum bu seviyeyi düşürür.
Ilımlı bir gerilim randımanı arttırır; gerilim çok düşükse vücut duyarlılığını yitirir, çok yüksekse gergin ve uyumsuz olur.
Vücut talep edilen gerilimi karşılayabilmek için vücudun oksijene ve vitamin, minerallere olan ihtiyacı artar. Kötü beslenme, stres ve korku, yorgunluk bu nedenlerden ikisi ya da üçü bir arada olursa bir kısır döngü yaratır ve kendini tekrar eder. Stres, korku, iç çatışmalar, psikolojik etmen ve yatkınlıklar, gerilim kimyasal üretimi, kötü beslenme, stres, uykusuzluk, panik atak şeklin de giden bir mekanizma işler hale gelir.
Bazen ılımlı, pozitif kişilerde zamanla öyle yoğun bir gerilim birikir ki, bundan sonraki en küçük gerilim dahi bu kişilerde stresi yenememeleri ve beklenmeyen şekilde aynen patlamalarına neden olur. Bu kişilerin patlamalarına neden olan olayla değil, direnç çizgisini aşmalarına neden olan, o ana kadar üst üste yığılan gerilimlerin birikimiyle patlarlar ve sonunda da rahatsızlanırlar.
Gerilim oluşturan nedenler
Çok sıkışık programlanmış iş günleri, sık sık çıkılan iş seyahatleri ve hemen yapılması gereken isteklerin yer aldığı yoğun iş yükü de önemli gerilim nedenlerindendir. En çok aile sorunları para, çocuk yetiştirme, cinsel yaşam ve eşler arasındaki iletişimin yetersizliğidir. Bu problemleri yaşayan aileler beraberinde birçok sıkıntı ve gerilimi de getirir. Önemsiz ölçülerdeki duyarsızlık, anlayışsızlık ve sorunlar her ailenin yapısında vardır. Aile sorunları iş hayatınıda olumsuz yönde oldukça etkilemektedir. Tekdüzelik, kent hayatında evden işe, işten eve gidiş gelişlerin, sosyal bir hayatın olmaması kişiyi yıpratan bir başka stres ve gerilim kaynağıdır. Parasal güçlükler, daha fazla şeye sahip olmak için harcadığınız güçten ötürü kendinizi yoğun bir gerilime itebilirsiniz. Hemen terfi edebilmek için daha fazla çalışabilir veya ek iş bulabilirsiniz ya da eşinizden çalışmasını isteyebilirsiniz.
Heyecan düzeyi; heyecanın belli bir seviyeye yükselmesi, öğrenme ve randıman için oldukça gereklidir. Bu sınırın altında veya üstünde olmak öğrenmeyi olumsuz yönde etkileyerek gerilime neden olmaktadır.
Endişe düzeyi; bazı kişiler diğerlerine oranla daha fazla endişelidir. Sözlük tanımına göre endişe, beklenen bir tehlike karşısında aklın girdiği rahatsız verici bir durumdur. Endişe kavramı muhtemel tehlikeye karşı çaresizliği de içerir. Endişe genellikle kuruntu, korku ve nefret şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Birçok kişi, aşırı gerilimin başkalarının hayatını nasıl etkilediğini görebilir de kendisine olan etkisini ölçemez. Bu durum, kendi alkolikliğini en son öğrenen kendisi olduğu haline benzetilebilir. Belli miktardaki gerilimin size artı bir güç kazandıracağını, hayatın getirebileceği olaylara karşı formda, tetikte hazır bulunmanıza yardımcı olacağını unutmamak gerekir.
