Hipnoz, basitçe trans halidir. Trans hali uyku ve uyanıklık arasında olan ve telkin almayı kolay hale getiren bir ruh halidir. Olumlu olarak yapılan telkin tedavi edici özelliklere sahip bir terapi yöntemi olup, trans durumunda uygulandığında bilinçdışı olumlu değişimlere ve iyileşmeye neden olur. Bu seansların yeteri kadar tekrarlanması, bilinçdışında olumlu değişimlere ve iyileşmelere yol açar.
Bu yöntem tedaviyi etkili olarak uygulamaya yardımcı olur. Fakat tedaviyi sağlayan olumlu telkinler bu sırada uygulanan psikoterapi yöntemleridir. Çok sayıda terapi yöntemi bulunur. Fakat bunların içinden bilimsel olarak kabul gören 3 yöntem bulunmaktadır. Bunlar;
- Medikal tedavi: Bunlar ilaç tedavisiyle yapılır. Bu 6 aydan başlayan, bazı durumlarda ömür boyu uygulanması gereken bir tedavidir. Benin biyolojik bozukluklarında mutlaka uygulanması gerekir. Diğer sorunlarda uygulanması gerekli değildir. Bu tedavinin Hipnoterapi ve psikoterapiye bir üstünlüğü yoktur. İlaçların yan etkileri tedavinin başlıca sorunudur. Günümüzde psikolojik sorunlar için etkin bir ilaç tedavisi yoktur. Tedavi uzun sürmesine rağmen, tekrarlar fazladır.
- Psikoterapi: Bunlar bilişsel, davranışsal, dinamik ve varoluşçu terapilerdir. Bunların herhangi bir yan etkisi olmadığı gibi, etkinliği kanıtlanmıştır. Uzmanlarca uygulandığında, hastalarda tamamen iyileşme sağlar. Bu tedavi için zaman ayırmalı ve maddi olanaklara sahip olunmalıdır.
- Hipnoterapi: bu telkinlerin ve psikoterapi yöntemlerin trans altında uygulanmasıdır.
Bu tedavide bilinç dışı erişim kolay olduğundan, daha kısa sürede sonuç alınabilmektedir. Daha düşük maliyetle, daha kısa zamanda neticelenir. Diğer tedavilerle iyileşme sağlanamadığında, Hipnoterapi en büyük yardımcı olur. Ayrıca fiziksel bir hastalıkta bile destek tedavisi olarak uygulanabilir. Ağrısız doğum, anestezi gibi alanlarda destekleyici etkileri vardır.
Hipnoz zararlı mıdır?
Hipnoz genelde iki tarzda uygulanır. Bunlardan ilki olumlu telkinlerle şifa sağlamak için yapılan çalışmalardır. Bunların zararı ve yan etkisi bulunmamaktadır. Diğeri ise analitik Hipnoterapi psikoterapi bilgisine ve deneyimine sahip olan terapistler tarafından yapılmalıdır. Burada hipnotik trans durumunda olan süjeyle bilgi alışverişi yapılır. Bu seansın uygun sorularla yönetilmesi gerekir. Bu teknik mutlaka deneyimli terapistler tarafından uygulanmalıdır. Böyle yapıldığı takdirde bir zararı olmaz.
Herkes hipnoz olabilir mi?
Hipnozu herkes rahatlıkla yaşayabilir. İnsanlar zaman içinde günlük yaşantılarında hipnotik deneyimler yaşayabilir. Televizyondaki reklamlardan etkilenip bazı ürünlerin alınmak istenmesi bile hipnozdan kaynaklanır. Bilinçaltı tüm bilgileri hipnotik süreçte içine alır. Bilinmeyen konuları dinlerken bile, bir tür hipnoz yaşanır. Bir şeye kendimizi vererek yaparsak, burada hipnoz yaşanıyordur. Dış uyarılara kendimizi kapatarak, yapılan işe konsantre olunur. Bu hipnozda yapılan telkinler gibidir. Bu nedenle hipnoz doğal bir süreç gibidir.
Hipnoza direnç nasıl olur?
Bir kişinin hipnoza girememesi durumunda, hipnoza direnç gösterilmesi vardır. Bunun sebebi kişinin hipnoz hakkında yanlış bilgilere sahip olması ve bu nedenle yaşadığı korkudur. Bu kişiler hipnozun bilinç kaybı olduğunu zanneder. Bunun aksine hipnoz durumunda beyin aktif olarak konsantrasyon halindedir. Beynin özellikle sağ tarafının aktif olduğu, uykudan daha farklı ve beynin elektriksel bir aktivite yaşadığı bir durumdur. Hipnoz uyuma ya da bilinç kaybetmek değildir. Bilinçli hipnoz yönteminde zihnin bilinçli tarafı kısmen uyanık olduğundan, süreci takip eder. Kişi bu durumda hipnotisti işitir, ona cevap verir ve konuşur. Çevreden bile uyarıları alabilir. Kişi bu durumdayken hipnozu yaşamadığını düşünebilir, ancak bu doğru değildir. Kişilerin hipnozdan çıkamayacağını düşünmesi de yanlış bir bilgidir. Telkinlerin devam etmemesi halinde, komutla kişi hipnozdan çıkar.
Bazı kişilerin hipnoz sırasında art niyetli telkinlerden çekinmesi ve bundan zarar göreceklerini düşünmesi görülür. Ancak trans durumunda beynin bir kısmı verilen telkinleri kontrol etmekle meşgul olur. Beynin bu bölümü iç gözlemci olarak tanımlanır. Terapinin amacına uymayan telkinlerde hipnoz yüzeyselleşir ve kişi uyanma moduna geçer. Bu ERP kayıtlarında tespit edilmiştir. Bazıları da hipnoz sırasında kontrolü kaybetmekten ve gizli bilgileri ve sırlarını vermekten çekinir. Fakat hipnoz sır arama yolu değildir. Bu amaçla kullanılmaz. Burada yapılanlar hastanın yararına olanlardır. Burada güven ilişkisi kurulması önemlidir. Bilgiler kesinlikle ifşa edilmez.
İyi bir hipnoz seansı için neler yapılmalıdır?
- Hipnoza girip girilmediği düşünülmemeli ve sadece telkinlere odaklanılmalıdır.
- Telkinler analiz edilmemelidir. Bunlar seans öncesinde paylaşılmakta ve kişinin onayı alınmaktadır.
- Çevreden gelen seslere odaklanılmamalıdır. Sadece hipnotistin sesine odaklanmak gerekir.
- Kendinizi hipnozun akışına bırakmalı ve süreci kontrol etmemelisiniz.
- Konsantre olmakta zorluk çekilmesi durumunda, bu durum terapiste anlatılmalıdır. Bu sırada olan ihtiyaçlar bildirilmelidir.
- Hipnoz yapılan koltuğun rahat olmasına dikkat edilmelidir.
- Trans sırasında duygularınızı bastırmaya ya da kontrol etmeye çalışmamalısınız. Kendinizi özgür hissetmeli, ağlamak isterseniz bunu da yapabilmelisiniz.
Hipnoz kimler tarafından yapılabilir?
Hipnoz bu konuda eğitim alan tıp doktorları, psikologlar ve diş hekimleri tarafından yapılabilir. Bu alanda eğitim almış olmak şarttır. Sağlık mensubu olmayanlar bunu uygulamamalıdır. Bu konuda yetkiye sahip değildirler.
Hipnozdan kimler faydalanabilir?
Genellikle herkes hipnozdan faydalanabilir. Şizofreni, mani, paranoid bozukluk, bunama gibi rahatsızlıklar olan kişiler için bu yöntem uygun bir tedavi değildir. Bu yöntem fiziksel rahatsızlıklarda destekleyici, psikolojik rahatsızlıklarda tedavi yöntemi olarak kullanılır. Ancak hipnoz sadece hasta olanlara değil, sağlıklı olan kişilere de uygulanabilir. Çünkü bu yöntem meditatif ve zihinsel kapasiteyi güçlendiren etkilere sahiptir. Hipnoz herkeste farklı şekilde yaşanır. Yapılan telkinlerin etkili olması için, transın derinliği önemli değildir. Bu telkinleri uyumlu şekilde dinlemek, terapi için yeterli olur. Burada hipnoz sadece bir aracıdır. Asıl olan psikoterapik yaklaşımdır.
