Kavram
Kavram, Nesnelerin veya olayların ortak özelliklerini kapsayan ve bir ortak isim altında toplayan genel tasarım olarak bilinir. Kavramlar soyut olur ve gerçek dünyada olmazlar, birbirine benzer olan düşünceler, kişileri, olayları, hareketleri ve benzeri şeyleri gurup kurmak için kullandıkları bir çeşit sınıf, sınıf ayırt etmektir. Kavram yanılmaları ise daha çok şahsi deneyimler sonunda olmuştur, bilimsel gerçeklere ve düşüncelere ters bir kelime olması sebebi ile anlamlı öğrenmeyi engelleyici bilgiler olarak bilinirler.
Kavram eski klasik mantıkta oldukça çok önem taşır, kavramlar konuşarak ifade edilirse yani dille söylenir ise bu kelimeye terim ismi verilir. Başka bir deyiş ile kavramlar nesnelerin soyut tasavvurları iken, bu kelimenin dildeki eş anlamına ise terim adı verilir, kavramlar işaret ile de ifade edilir. Bu şekilde anlaşma bazen sözlü yani konuşarak bazen ise işaret yolu ile yapılır. Bu şekildeki işaretleri İslam mantıkçıları delalet nitelemişler ve akli vaazı işaretler olarak 3 guruba ayırmışlardır. Her bir gurup konuşarak ya da konuşmadan yani işaretler taşıyabilir, böylelikle delaletler 6 guruba ayrılmış olurlar, işte mantığı alakadar eden yalnızca sözlü olan işaretlerdir.
Kavram Çeşitleri: Tek tek ele alacak olursak tümel, tekil ve tikel kavramlar eğer bir kavram bir gurubun tümüne işaret ediyor ise tümel kavramdır, yalnızca bir kişiyi işaret ediyor ise tekil kavram olarak bilinir. Eğer bir örnek verir isek kent kavramı tümel bir kavramdır, İstanbul kavramı tekil bir kavramdır.
Kavramlar tek tek ele alacak olur isek tümel ya da tekil kavram olur, ama eğer kavramlar bir önermede kullanılır ise tümel ve tekil kavramlar olabilir veya tikel kavram da olur. Tikel kavramlar bir gurubun beli bir bölümünü işaret eder. Yine örneğin bazı kişiler ya da bazı kentler tikel olan kavramdır. Soyut ve somut kavramlar. Kavram bir varlığa veya bir cismi işaret ediyor ise somut bir kavramdır, fakat örnek verecek olur isek insan, odun, taş baş kırmızı ve beyaz gibi kavramlar ise somut bir kavramdır yalnız kavram bir var oluş tarzını belirtiyor ise soyut bir kavramdır. Örnek olarak kırmızılık, beyazlık, insanlık ve sarılık gibi olan kavramlar ise soyut olan kavramdır, bu tarz da ifade edilirler. Somut kavramlar ise insan aklında bir konu içinde oluşur, soyut kavramlar ise konudan ayrılmış olur yani o konudan soyutlanmıştır.
Öğrenme ve öğretme kavram adımları- Kavram adı,
- Özellikleri tanımlama,
- Alakalı bilgileri toplama, analiz etme ve yorumlama,
- Özellikleri fark ettiren iyi ve ayırıcı edici örnekler verme,
- Kavramın ayırıcı olmayan özelliklerine ilişkin örnekler verme,
- Hipotezi değerlendiren bir kriteri kabul etme,
- Uygulama sırasında alakasız özellikleri ve örnekleri genişletme,
- Yeni örneklerin öğrenciler tarafından bilinmesi,
- Öğrencilerin kendi örneklerini açıklamaları istemeli,
- Tanımlanan özelliklerin öğrenciler tarafından açıkça ifade edilmesini sağlama.
- Hipotez kurma,
- Özellikleri tanımlayan iyi ve benzer örnekler verme,
- Verilen örneklerin kavramı ve hipotezi kapsayıp, kapsamadığını tahmin etme,
- Olumsuz örneklere karşı olumlu örnekler verme.
19.01.2024 16:03:58
Kavram ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
