Ruhsal Bozukluklar
Ruhsal bozukluklar veya zihinsel rahatsızlıklar, insanın ruhunu, düşünsel ve bilişsel davranışlarını etkileyen sağlık sorunlarıdır. Bu tür ruhsal bozukluklara örnek vermek gerekirse, depresyon, bipolar veya manik-depresif bozukluk, anksiyete yani kaygı bozuklukları, şizofreni, şizoaffektif bozukluklar, yeme bozuklukları, kişilik bozuklukları ve bağımlılıklar sayılabilmektedir.
Günümüz toplumunda birçok kimsede bu tür ruh sağlığını etkileyen durumlar meydana gelebilmektedir. Ancak bu ruh sağlığını etkileyen durumların uzun süreli devam etmesi, kronikleşmeye başlaması, günlük hayatı olumsuz etkilemesi ruhsal bozukluk düzeyinde olduğunu gösterebilmektedir.
Ruhsal bozukluklar çoğunlukla kişi de mutsuzluk ve boşluk duygularının oluşmasına, endişe duymasına, çevresi ile ilişkilerinde bozulma yaşanmasına neden olmaktadır. Ortaya çıkan bu belirtiler genellikle farmakoterapi ve psikoterapi ikilisinin uygulanmasıyla düzelecektir.
Ruhsal Bozukluk Belirtileri Nelerdir?- Kendini fazlasıyla mutsuz hissetme,
- Konsantrasyon ve dikkat bozukluğu,
- Sosyal ilişkilerde zayıflama,
- İntihar isteği,
- Gerçek dışı sanrılar ve halüsinasyonlar,
- Her şeyden aşırı derecede korku ve endişe duymak,
- Uyku ve beslenme bozuklukları,
- Aşırı derecede neşe ve aşırı derece üzüntü arasında gidip gelen ruh hali,
- Herhangi bir şeye karşı bağımlılık oluşturma,
- Cinsel dürtülerde değişkenlikler oluşması,
- Bazı kişilerde herhangi bir sağlık sorunuyla örtüşmeyen fiziki semptomlar, bayılmalar, baş ağrıları vs.
- Öfke patlamaları,
- Kişilere karşı bağımlılık gösterme.
Ruhsal Bozuklukların Neden Olur?- Genetik Yatkınlık: Kan bağının bulunduğu yakınlarda herhangi bir ruhsal bozukluğu olan kişilerde ruhsal bozuklukların oluşması muhtemeldir. Bazı gen bozuklukları, ruhsal hastalıkların oluşma riskini arttırmaktadır.
- Doğum Öncesi Bazı Çevresel Risklere Maruz Kalma: Doğumdan önce virüs, zararlı atıklar, alkol ya da uyuşturucu gibi maddelere henüz daha anne karnında iken maruz kalmak, doğum sonrasında ruhsal bozukluklar ile karşı karşıya kalma riskini arttırabilmektedir.
- Beyin Kimyasalları: Çoğu ruhsal bozuklukların beyindeki biyokimyanın değişiminden ötürü ortaya çıktığı bilinmektedir. Nörotransmitter adı verilen ve beyinde yer alan bazı kimyasalların işlevini yerine getirememesi veyahut yanlış getirmesi ruhsal bozuklukların ortaya çıkmasında etkilidir. Ayrıca bazı hormonsal sorunlar da ruh bozuklukların ortaya çıkmasını tetiklemektedir.
Ruhsal Bozuklukların Gruplandırılması- Şizofreni spektrum ve diğer psikotik bozukluklar: Psikozun eşlik ettiği ruhsal bozukluklar sanrılar, fazla paranoyalar ve halüsinasyonlar ile kişileri gerçek hayattan koparabilmektedir. Kişiler olmayan şeyleri görürler, duyarlar, hissedebilirler. Psikotik diğer bozukluklardan halüsinasyon, sanrılar, paranoya ve hayattan kopuş ile belirgin olsa da bu grubun en önemli hastalığı şizofrenidir.
- Bipolar ve Siklotimik Bozukluklar: Bipolar kelimesinin Latince olarak anlamı iki uçlu demektir. Adından da anlaşılacağı gibi bu gruptaki ruhsal bozukluklar aşırı üzüntü (Depresyon) ve aşırı sevinç, enerji (Mani) gibi coşkun ve çökkün ruh hali dengesizliği ile seyreden bozukluklardır.
- Unipolar Bozukluklar: Unipolar tek uçlu anlamına gelmektedir. Yine adından anlayabileceğimiz şekilde bu grupta tek uçlu olan depresif bozukluklar yer almaktadır.
- Anksiyete Bozuklukları: Anksiyete kelimesi kaygı ve endişe anlamlarına gelmektedir. Anksiyete bozukluğa sahip olan kişiler gelecekte olacak şeyler için çoğunlukla kaygılı hissederler.
- Obsesif Kompulsif Bozukluklar: bu gruptaki ruhsal bozukluklar tekrar eden saplantılı düşünce ve hareketlerden meydana gelmektedir.
- Post Travmatik Stres Bozuklukları: Kişilerin bir durum veya olay sonrasında, günlük yaşantısını devam ettirme ve bazı durumlar ile başa çıkma konusunda uyum sorunu yaşamalarına neden olanruhsal bozukluklardır.
- Dissosiyatif Ruhsal Bozukluklar: Kimlik karmaşası ve hafıza kaybı ile seyredebilen ruhsal bozukluklardır.
- Somatik Ruhsal Bozukluklar: Herhangi bir sağlık sorununa bağlı olmaksızın ortaya çıkan, fiziksel semptomlardır.
- Yeme Bozuklukları: bu grup içerisindeki ruhsal bozukluklar, hiç yememe veya yediğini kusma olarak bilinen hastalıkları içermektedir.
- Dürtü-Kontrol ve Davranış Bozuklukları: Kleptomani veyahut aralıklı patlayıcı bozukluk olarak bilinen davranışsal ve duygusal olarak kendini kontrol edememe gibi ruhsal bozukları içermektedir.
- Kişilik Bozuklukları: Genellikle bebeklik ve çocukluk travmalarından dolayı ortaya çıkan ve erken yetişkinlik dönemlerinde patlak veren ruhsal bozukluklardır. Kişilik bozuklukları, tedavisi oldukça zor olan ve sosyal ilişkilere zarar veren hastalıklardır. Sağlıksız ve kalıcı davranışlar içerir. Örnek olarak psikoz ve nevroz arasında yer alan borderline (Sınırda) kişilik bozukluğu, histriyonik kişilik bozukluğu sayılabilmektedir.
Ruhsal Bozuklukların Tedavisi Nasıldır?- Antidepresan ilaçlar,
- Duygudurum düzenleyici ilaçlar,
- Anti-anksiyete ilaçlar,
- Antipsikotik ilaçlar,
- Psikoterapi,
- EKT (Elektro şok)
- Hastane Yatışı uygulanan tedavilerdir.
19.01.2024 05:50:45
Ruhsal Bozukluklar ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|