Saplantı
Saplantı, bir diğer adıyla takıntı veya psikolojideki ifade ediliş biçimiyle obsesyon, belirli düşünceleri, hisleri ve davranışları tekrarlamaktan, onlara yoğunlaşmaktan uzak duramama, anlamsız ya da gereksiz olduğunun bilinmesine rağmen onları sürekli gerçekleştirmekten kendini alıkoyamama halidir. Obsesif kompülsif ise kişinin obsesyon yani takıntı haline getirdiği düşünceleri aynı zamanda bir veya birden fazla kez davranışa dökerek uygulaması durumudur ve obsesif kompülsif kişilik bozukluğu olarak adlandırılır.
Daha çok genç yetiskinlerde görülen bu rahatsızlık küçük yaşlardan itibaren belirebilir ve her 10 kişiden 8'i derecesi değişmekle birlikte takıntılara sahiptir.
Saplantılar çok farklı alanlarda çok farklı durumlarda olabilmektedir. En yaygın görülen takıntılardan biri temizlik takıntısıdır. Yıkanan elin, yemizlenmemiştir düşüncesiyle tekrar ve tekrar yıkanması en basit örneklerden biridir. Diğer yaygın bir saplantı türü ise simetridir. Ayakkabıların aynı hizada durması için sürekli çaba sarfetmek, kitapların aynı şekilde durması için sürekli düzeltme yapmak da simetri saplantısına örnektir. Yine yaygın takıntılardan biri kontrol etme takıntısıdır. Muslukların, kapıların, pencerelerin sürekli olarak durumunu kontrol etme halidir. Takıntılar az ya da çok neredeyse herkeste bulunur fakat kişinin takıntıları günlük hayatını etkiler, zora sokar hale gelmişse daha da fazla sorunla karşılaşmamak için bir uzmandan destek almak gerekir.
Saplantı belirtileri nelerdir?- Dizginlenemeyen ve her alanda, her daim kendisini gösteren mükemmeliyetçilik.
- İşin yapılış amacını göz ardı edip, detaylara takİlı kalma, onlar üzerinde fazla zaman harcama.
- Boş zamanlarını yine yaptığı işle değerlendirmek, ara vermeden çalışmak.
- Birçok manevi konuda katı düşüncelere sahip olmak, farklı düşüncelere tolerans göstermemek.
- Eskiyen, kullanılmayan şeyleri atmamak, onları biriktirmek.
- Her şey kontrol altında ve planlı değilse başkalarıyla birlikte bir etkinlik, çalışma yapmamak.
- Harcamaların çoğunu israf olarak görmek, cimrilik.
- Genel olarak tüm konulara karşı katı bir tutum sergilemek, inatçılık.
Saplantı nedenleri genelde serotonin üretimiyle ilgili bozukluklardan kaynaklanır. Bunun dışında özellikle çocukluk döneminde kişinin başından geçen kötü olaylar ya da belirli konulara dair başkaları tarafından korkutulması da kişide saplantıların oluşmasına sebep olabilir.
Saplantı tedavisi genelde serotonin düzenleyici ilaçlar kullanmak ve bilinç akışını değiştirebilmek için uygulanan yöntemlerden ibarettir. Sağlıklı bir tedavi ve hangi yöntemin uygulanacağınİn belirlenmesi için uzmanlardan yardım alınmalıdır.
19.01.2024 00:52:15
Saplantı ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
