Obsesif Kompulsif Bozukluk

Obsesif kompulsif bozukluk, kişinin çeşitli takıntılarla, saplantılarla sürekli kendini meşgul etmesi; bu saplantı haline getirdiği konulardan kendini alamaması ve hatta bu sebepten stres ve hastalık yaşayabilmesi olarak tanımlanır. Obsesif kompulsif bozukluğun birçok kaynağı vardır. Birçok sebepten kaynaklanabilir. Ama ortak bir özellik olarak, obsesif kompulsif kişilik bozukluğuna sahip hastaların genelde aşırı detaycı oldukları söylenebilir.

Obsesif komulsif bozukluk; diğer kimlik bozuklukları ve psikolojik rahatsızlıklar gibi şehir hayatının yaygınlaşmasından beri artış göstermiştir. Obsesif, pasif-agresif, paronayak, vs. Tüm kişilik bozuklukları kendini şehir hayatının hızına, stresine aşırı bir şekilde kaptıran insanlarda sık sık görülmektedir. Önceleri obsesif kompulsif bozukluk oranının toplumda çok düşük olduğu düşünülse bile; daha detaylı ve daha ciddi yapılan araştırmalar göstermiştir. Ki; büyükşehirlerde obsesif kompulsif bozukluk görülme sıklığı %2'lere kadar çıkabilmektedir. Yani her yüz kişiden aşağı yukarı ikisinde bu rahatsızlığı görmek olağandır.

Bu yazıda kısaca obsesif-kompulsif bozukluğun belirtilerinden, sebeplerinden, tedavisinden bahsedeceğiz. Fakat şunu belirtmekte yarar var ki; eğer obsesif kompulsif bozukluğuna sahip kişilerle aynı karakter özelliklerine sahipseniz, lütfen telaşa kapılmayın. Örneğin; yapı olarak tedbirli biri olmanız, obsesif kompulsif olduğunuz anlamına gelmez. İşin hastalık boyutunda olması bambaşka bir durumdur.

Hemen her hastalıkta olduğu gibi obsesif kompulsif bozukluğun sebeplerini de çevresel veya genetik faktörler olarak ayırabiliriz. Genetik faktörler; tahmin edileceği üzere; anne ve babadan gelen genlerde bu rahatsızlığın potansiyelinin olmasından kaynaklanır. Genetik faktörlerin obsesif kompulsif bozukluğa bir sebep olarak kabul edilmesinin sebebi, hastaların çoğunun ailesinde de bu potansiyelin görülmesidir. Genetikten kaynaklanan sebepler; beynin düşünmeyle veya mutlu olma, günlük yaşama kendini kaptırma gibi görevlerle ilgili hormonlarının salgılanmasında meydana gelen bozukluklardır. (Serotonin başta olmak üzere)

Çevresel faktörler ise genelde çocuklukta yaşanmış olabilecek travmalar; kişinin büyüdüğü çevrede sürekli duyduğu bir güvensizlik, çevrenin yarattığı beğenilmeme korkusundan dolayı oluşabilecek bir mükemmeliyetçilik, vs. Sebepler olarak kabul edilir.

• Aşırı titizlik (Sürekli yıkanma, sürekli evi arabayı temizleme ihtiyacı duyma, vs. Durumlar)
• Normal bir insanın hemen unutup hayatına devam edebileceği olayları, sahneleri unutamama ve bu sahnelerin kişiyi günlük hayattan alıkoyacak kadar akla takılması
• Aşırı bir mükemmeliyetçilik isteği ve bu istek sebebiyle ortaya somut bir iş koyamama
• Gereksiz detaylara takılıp kalarak olaylara genel çerçeveden bakamamak
• Hiçbir değeri veya önemi olmayan şeyleri sürekli araştırmak, aklından geçirmek, biriktirmek, vs.
• Önceden ezberlenmiş bazı cümleleri, duaları, vs. Sürekli tekrar etmek

olarak kabul edilebilir. Burada tekrar belirtelim ki; karakter olarak tedbirli, detaycı olmanız veya mükemmele yakın işler yapmak istemeniz; obsesif-kompulsif olduğunuz anlamına gelmez.

Çeşitli tedavi yöntemleri geliştirilse de bunları psikolojik yardım veya ilaç almak suretiyle yapılan tedaviyler olarka iki ana başlığa ayırabiliriz. Obsesif kompulsif bozukluğu olanların; diğer psikolojik rahatsızlıklarda olduğu gibi mutlaka dışarıdan yardım alarak tedavi olmaları gerekmektedir. Kendi kendine iyileşebilen bir rahatsızlık değildir.

Psikolojik yöntemlerle obsesif kompulsif bozukluk tedavisinde hastanın bilinçaltına çeşitli yollarla; korkuları ve saplantıları olmadan da yaşayabileceği, saplantı haline getirdiği çoğu şeyin anlamsız olduğu, vs. Telkinlerde bulunulur. Doktorunun ve ailesinin yardımıyla hayatına bu şekilde devam edebilmesi için çalışılır.

İlaç tedavisinde ise hastanın streslenmesini engellemek için antidepresanlar, serotonin salgılanmasını düzene sokmak için uygun ilaçlar veya sinir sistemini düzenlemek için nörotrasmitter maddeyi denetleyici tedaviler uygulanmaktadır.

Her iki tedavi yönteminde de önemli olan bir yan unsur vardır ki; obsesif kompulsif bozukluğu olan biri tedavi olurken; bu telkinler veya ilaçlar doğrultusunda ailesinden, arkadaşlarından, dostlarından daima destek görmelidir. Aksi halde hasta kendi beyniyle baş başa kaldığı vakit; eski saplantılarına yeniden sarılabilir ve obsesif kompulsif bozukluk nüksedebilir.