Konversiyon tedavisi nedir ve nasıl uygulanır?

Cinsel yönelim veya toplumsal cinsiyet kimliğini değiştirmeyi hedefleyen, etik ve bilimsel temelden yoksun uygulamalar bütünü olan konversiyon tedavisi, bireyler üzerinde geri dönüşü olmayan psikolojik ve fiziksel zararlara yol açmaktadır. Bu yöntemlerin tarihsel süreçte nasıl uygulandığı, yarattığı travmatik etkiler ve dünya genelindeki yasal durum, insan hakları perspektifinden ele alınması gereken kritik bir konudur.

28 Ekim 2025

Konversiyon Tedavisi Nedir?


Konversiyon tedavisi, bireylerin cinsel yönelimini veya toplumsal cinsiyet kimliğini değiştirmeyi, bastırmayı veya "tedavi etmeyi" amaçlayan, bilimsel dayanağı olmayan ve etik dışı uygulamalar bütünüdür. Genellikle eşcinsellik, biseksüellik veya translık gibi doğal insan çeşitliliğinin parçalarını bir "hastalık" veya "sapma" olarak kabul eden yanlış inançlara dayanır. Bu uygulamalar:
  • Psikolojik, fiziksel ve duygusal zararlara yol açabilir.
  • Depresyon, kaygı, travma sonrası stres bozukluğu ve intihar riskini artırabilir.
  • Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Amerikan Psikiyatri Birliği ve Birleşmiş Milletler gibi kuruluşlar tarafından kınanmıştır.

Konversiyon Tedavisi Nasıl Uygulanır?


Tarihsel ve güncel bağlamda, konversiyon tedavisi çeşitli yöntemlerle uygulanmıştır. Bu yöntemler bilimsel olarak geçersizdir ve insan hakları ihlali olarak değerlendirilir. Başlıca uygulama biçimleri şunlardır:
  • Psikolojik Müdahaleler: Bireylere, cinsel yönelimlerinin veya kimliklerinin "yanlış" olduğu dayatılır. Terapi seanslarında utanç veya suçluluk duyguları tetiklenerek değişim hedeflenir. Örneğin, heteroseksüel davranışları teşvik etmek veya eşcinsel düşünceleri "düzeltmek" için bilişsel-davranışçı tekniklerin kötüye kullanımı yaygındır.
  • Fiziksel ve Farmakolojik Yöntemler: Geçmişte elektroşok tedavisi, hormon enjeksiyonları veya mide bulantısına neden olan ilaçlar kullanılarak "istenmeyen" cinsel dürtüler cezalandırılmıştır. Günümüzde bu yöntemler daha az yaygın olsa da, bazı bölgelerde uygulandığı bildirilmektedir.
  • Dini ve Manevi Uygulamalar: Dua, ayin veya "şeytan çıkarma" gibi ritüellerle bireylerin "kurtarılmaya" çalışılmasıdır. Bazı dini gruplar, cinsel yönelimi bir "günah" olarak görerek bu tür programlar düzenler.
  • Zorlayıcı Davranış Değişiklikleri: Bireylere, belirli aktivitelerden (örneğin, aynı cinsiyetten kişilerle etkileşim) kaçınmaları emredilir veya zorla evlilik gibi uygulamalara yönlendirilirler.

Konversiyon Tedavisinin Etkileri ve Yasal Durum


Konversiyon tedavisi, mağdurlar üzerinde kalıcı psikolojik travmalara neden olabilir. Araştırmalar, bu uygulamalara maruz kalan bireylerde intihar girişimleri ve madde bağımlılığı oranlarının arttığını göstermektedir. Birçok ülke, konversiyon tedavisini yasaklamış veya kısıtlamıştır. Örneğin:
  • Almanya, Kanada ve Brezilya gibi ülkelerde çocuklar ve gençler üzerinde uygulanması yasaktır.
  • Türkiye'de ise resmi bir yasak bulunmamakla birlikte, psikolog ve psikiyatrist meslek örgütleri bu uygulamaları etik dışı ilan etmiştir.

Sonuç olarak, konversiyon tedavisi insan onuruna aykırı, zararlı bir uygulamadır. Modern tıp, cinsel yönelim ve toplumsal cinsiyet kimliğinin bir hastalık olmadığını kabul eder; destekleyici ve onaylayıcı terapi yaklaşımları önerilir. Eğer bu konuda yardıma ihtiyaç duyuyorsanız, güvenilir ruh sağlığı uzmanlarına veya LGBTİ+ destek gruplarına başvurmanız önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Asetilkolin
Asetilkolin
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Temizlik Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi
Temizlik Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi
Psikolojik Sorunlarda Anne ve Baba Tutumları Nasıl Olmalı?
Psikolojik Sorunlarda Anne ve Baba Tutumları Nasıl Olmalı?
Beck Depresyon Ölçeği
Beck Depresyon Ölçeği
Çocuğun Ruhsal Gelişimi
Çocuğun Ruhsal Gelişimi
Ruhsal Hastalıklar Belirtileri ve Tedavisi
Ruhsal Hastalıklar Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Yapay Sinir Ağları Nasıl Oluşur
Yapay Sinir Ağları Nasıl Oluşur
Güncel
Psikolojik Tedavi Görmek
Psikolojik Tedavi Görmek
Hipnoz Nedir? ve Nasıl Yapılır
Hipnoz Nedir? ve Nasıl Yapılır
Az Konuşmak
Az Konuşmak
Hastalık Hastası Belirtileri ve Tedavisi
Hastalık Hastası Belirtileri ve Tedavisi
Ölüm Korkusu Yaşayan İnsanların Psikolojik Durumları
Ölüm Korkusu Yaşayan İnsanların Psikolojik Durumları
Dürtü Kontrol Bozukluğu
Dürtü Kontrol Bozukluğu
Konsantrasyon
Konsantrasyon
Şizofreni Belirtileri Şizofreni Nasıl Anlaşılır
Şizofreni Belirtileri Şizofreni Nasıl Anlaşılır
Psikopat Nedir?Belirtileri ve Tedavisi
Psikopat Nedir?Belirtileri ve Tedavisi
Eleştiri Özellikleri ve Sınırları
Eleştiri Özellikleri ve Sınırları
Mutluluk
Mutluluk
Farkofobi Belirtileri ve Tedavisi
Farkofobi Belirtileri ve Tedavisi
Paranoya Tedavi Yöntemleri
Paranoya Tedavi Yöntemleri
Ellerin Titremesi Belirtileri ve Tedavisi
Ellerin Titremesi Belirtileri ve Tedavisi
Dogmatik
Dogmatik
İnsan Psikolojisi Türleri ve Özellikleri
İnsan Psikolojisi Türleri ve Özellikleri
Panik Atakta Görülen Belirtiler
Panik Atakta Görülen Belirtiler
Depresyon Belirtileri
Depresyon Belirtileri
Kaygı Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi
Kaygı Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi