Bunama, kişide entelektüel ve sosyal yeteneklerinin, günlük yaşamını etkileyecek derecede ilerleyici kaybıdır. Bunamayı yaşayan kişide düşünme, hafıza, mantık yürütme, konuşma, okuduğunu anlama, yer ve zaman tayini, günlük işleri yapma konularında bozulmalar meydana gelir. Bu aksaklıklar kişinin günlük yaşamını sürdürmesine engel olacak dereceye varır. Hastalar başkasının bakımına muhtaç duruma gelir. Beyin hücrelerindeki hasara ya da hücrelerdeki kayba neden olan hastalıkların bir belirtisi olan bunama, insanlarda ciddiye alınması gereken önemli bir sendromdur. Yaşlanmanın etkisiyle beyin hücrelerinde kayıpların olması normal kabul edilirken, bazı durumlarda bu kayıplar beklenenden daha fazla olur. Bu durumda beyin normal işlevini yerine getiremeyecek duruma gelir ve bu durum demans tablosunun ortaya çıkmasına neden olur. Kişinin hem zihinsel hem de sosyal etkinliklerini engelleyen bir sorun haline gelir.

Yaşlı erişkinlerin ortak sorunu olan rahatsızlık, 65 yaş üzerindeki kişilerde %10 düzeyinde etkili olur. Yaşlı nüfusun artması nedeniyle hastalığın görülme sıklığında artış olmuştur.

Rahatsızlığın oluşması için risk faktörleri şunlardır:

Çok nadir olarak rahatsızlığın kalıtsal olarak ortaya çıkması söz konusudur.

Genç yaşlarda gelişen bunama durumunda, kişilerin depresyon geçirdiği düşünülebilir. Bu nedenle sinir sisteminde olan bozulma yüzünden, bunama oluşumuna zemin hazırlanabilir. Hastalarda uykusuzluk, aşırı uyku, sinirsel gerginlik gibi belirtiler baş gösterebilir. Bu kişilerde şeker hastalığı, guatr, epilepsi gibi rahatsızlıkların olması halinde, bunlar da unutkanlık gibi sorunlar yaşamalarına neden olabilir.

Rahatsızlığın teşhis edilmesinde etkili olacak konular, hastanın anlama ve idrak etme yeteneğinin bozulması sonucunda, günlük aktivitelerin yapılmasının ileri derecede engellenmesidir. Hastanın öyküsü dinlenerek, kendisini tanıyan kişilerden bazı bilgilerin alınması, fiziksel muayenesinin yapılması ve hastanın nörolojik olarak değerlendirilmesi neticesinde rahatsızlığa teşhis konulmaktadır. Bu rahatsızlık klinik bir tablo olarak seyreder.

Bu hastaların tedavisi uzun bir süreçte gerçekleştirilir. Tedavi sırasında hastanın genel sağlığının korunması son derece önemlidir. Hastanın kan değerlerindeki yükselme, hipertansiyon sorunlarının olması rahatsızlık için risk faktörleri olarak kabul edilir. Tedavi sırasında hastalara çeşitli zihinsel faaliyetler yaptırılır. Bunlar arasında bulmaca çözme, kitap okuma, sudoku gibi çeşitli faaliyetler yer alır. Hastanın düzenli olarak yürüyüş ve egzersiz programı uygulaması tedaviye yardımcı olur. Hastada depresyon varsa, buna özen gösterilmelidir. Hastaların unutkanlık sorunlarında, gerekirse ilaç tedavisi uygulanmalıdır. Rahatsızlığın erken dönemde teşhis edilmesi halinde, geciktirilmesi için uygun tedaviler yapılabilir. Tedavide amaç, beyin hücrelerinde olan işlev kaybının azaltılması ve buna bağlı olarak hücrelerin ölümünün yavaşlatılmasıdır. Yeni gelişmelerle bunama tedavisinde başarılı sonuçlar alınmaktadır.