Sosyal Fobi Nedir? Sosyal Fobi Belirtileri ve Tedavisi
23 Temmuz 2024

Sosyal Fobi Nedir? Sosyal Fobi Belirtileri ve Tedavisi

Sosyal Fobi Nedir?

Sosyal fobi, diğer insanlar tarafından gözlemlenme hissi ve küçük düşme korkusu yaratan ciddi bir psikolojik rahatsızlıktır. Dünya genelinde her 10 kişiden birinin yaşamının bir döneminde karşılaştığı bir durumdur. Genellikle ergenlik çağında, 10-17 yaşlarında sıkça görülmektedir. Bu yaşlarda tedavi edilmediği sürece ömür boyu sürebilmektedir. Sosyal fobi, sosyal bir ortama giren bireyin, başkaları tarafından yargılanacağı kaygısı taşımasıyla oluşur. Bu nedenle, yapacakları her şeyi çekinerek yaparlar veya yapmaktan kaçınırlar. Çünkü başkalarının kendileri hakkında olumsuz yorumlar yapacağını veya düşüneceğini endişe ederler. Örneğin, kalabalık bir ortamda konuşmaktan çekinirler veya kalabalık bir ortamda herkesin onları izlediğini düşünerek yemek yemezler. Sosyal fobi, halk arasında çekingenlik veya panik atak olarak adlandırılmaktadır.

Sosyal Fobinin Belirtileri Nelerdir?

  • Göz temasından kaçınma
  • Utanma anında yüz kızarması
  • Konsantrasyon eksikliği yaşanması
  • El titremesi
  • Baş dönmesi
  • Sıkça terleme görülmesi
  • Kas gerginliği yaşanması
  • Sıcak ya da soğuk basması
  • Baş ağrısı çekme
  • Göğüste sıkıntı ve daralma hissiyatı
  • Çarpıntı, nefes darlığı
  • Midede rahatsızlık hissiyatı

Sosyal Fobi Belirtilerinin Etkisini Gösterdiği Sosyal Durumlar

  • Toplum içinde telefonla görüşemezler veya telefon görüşmesi yapmaktan çekinirler.
  • Toplum içinde yemek yiyemezler veya çekinirler.
  • Başkalarının önünde yazı yazma veya imza atma gibi işlemlerden çekinirler.
  • Başkaları tarafından izlenirken iş yapamazlar.
  • Kamuya açık genel tuvaletleri kullanmaktan kaçınırlar.
  • Bir toplantı veya kalabalık önünde konuşmaktan çekinirler.
  • Çok iyi tanımadıkları biriyle göz temasına girmekten kaçınırlar.
  • Çok iyi tanımadıkları biri, fikrini söylediği anda, bu düşünceye katılmasa bile aksini söyleyemezler.
  • Başkaları ile tartışmaktan veya zıtlaşmaktan kaçınırlar.
  • Otoriter kişilerle temas halinde bulunmamaya gayret gösterirler.
  • Romantik veya cinsel ilişki amacıyla sürekli birilerini tavlamaya çalışırlar.
  • Israrlı bir pazarlamacıya veya satıcıya karşı hayır diyemezler, karşı koyamazlar.
  • Alınan bir mal veya üründe sorun çıkması halinde şikâyette bulunamazlar, geri iade edemezler, geri iade etseler dahi parasını geri almak için utanırlar.
  • Otoriter meslek sahibi olmaktan kaçınırlar. Çünkü emir verirken de endişe veya utanç duyguları ağır basar.
  • İlgi odağı olmaktan korkarlar.
  • Evlerinde misafir ağırlama endişesi taşırlar.
  • Düğün veya parti organizasyonlarda rahat oynayamazlar, oynamaktan kaçınırlar.

Sosyal Fobi Neden Olur?

  • Mükemmeli yapma endişesi, mükemmele odaklanma ve mükemmeli yakalayamama korkusu.
  • Genetik bir etkisi bulunması ve akrabalardan birinde bu hastalık varsa, kişinin sosyal fobi hastalığı görülme riski yüksektir.
  • Okul çağında tahtaya kalktığında verdiği yanlış cevap sonrasında o kişiye gülünmesi veya alay edilmesi, ileride de bir hareket yapacağı anda geçmişten etkilenerek, aynı olayı yaşama endişesi boy gösterir.
  • Ailelerin çocuğun yetişmesinde oynadığı rol büyük etkendir. "Onu yaparsan şu olur, yaramazlık yaparsan amca kızar" gibi kısıtlayıcı davranışlar çocukta etki bırakabilmektedir.
  • Cinsel istismar yaşamış bir bireyde sosyal fobi etkisi görülebilir.
  • Anne ve babanın olumsuz evliliğinden etkilenme ve mutsuz bir yaşam sosyal fobiye etki eder.
  • Yaşamı boyunca şiddet görmüş kişilerde sıklıkla görülebilir.

Sosyal Fobinin Neden Olduğu Olumsuz Davranışlar

  • Otoriter görevlerde bulunmak istemediği için istifa etme veya otoriter görevi reddetme. Meslek hayatını olumsuz etkiler.
  • Toplantı gibi önemli anlarda konuşma yapacağı zaman alkol alma. Alkol veya madde bağımlılığına yol açar.
  • Mükemmele ulaşmaya çalıştığında başaramadığı zaman o işten kaçınır, geri çekilir. Bu da bireyi yalnızlığa sürükler ve depresyona sürükler.
  • Uykusuzluk ve düzensiz yaşama sevk eder. Hayatta yapabileceği bütün başarıları etkiler.

Sosyal Fobi Tedavi Edilebilir mi?

Sosyal fobi, utangaçlık duygusundan ziyade tıbbi bir rahatsızlıktır. Ciddiye alınmadığı zaman kişinin yaşamını etkileyecek kadar ciddi bir hastalıktır. İlaç tedavisi ve davranış tedavisi (psikoterapi) gibi yöntemler uygulanarak tedavisi mümkündür. Her iki yöntem aynı anda uygulandığında daha iyi sonuçlara ulaşılabilir. Sadece ilaç tedavisi ya da sadece psikoterapi yöntemi seçilmemelidir. İlaç tedavisinin ilk günlerinde baş ağrısı, uyku bozukluğu, mide bulantısı gibi yan etkiler yaşanabilir. İlaç bağımlılığı yapmaz ve kalıcı olumsuz etkiler bırakmaz. İlaç en az 10 haftalık bir kullanımdan sonra etkisini göstermeye başlar ve tedavisi yaklaşık 1 yıl sürmektedir.

Psikoterapi yöntemi kullanılarak tedavisinde kaygı duygularından yola çıkılır ve bu kaygılarla başa çıkmanın, bu kaygıların önüne geçmenin yolları uygulamalı olarak yapılır. Hangi davranış sonrasında, hangi kaygıyı taşıdığı gözlemlenir ve buna çözüm üretilir. Kaygıların üstüne gidilir. Ayrıca psikoterapi tedavi yönteminde birey, aile veya grup halinde de katılabilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Panik Atak Türleri

Panik Atak Türleri

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Eşcinsellik Hastalığı

Eşcinsellik Hastalığı

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Obsesif Kompulsif Bozukluk

Obsesif Kompulsif Bozukluk

Psikopat Nedir?Belirtileri ve Tedavisi

Psikopat Nedir?Belirtileri ve Tedavisi

Aldatma Nedir? ve Aldatmanın Türleri

Aldatma Nedir? ve Aldatmanın Türleri

Kontrolü Kaybetme Korkusu

Kontrolü Kaybetme Korkusu

Ataraksiya Korkudan Arınmış Durgunluk Halidir

Ataraksiya Korkudan Arınmış Durgunluk Halidir

Güncel

Hormon Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi

Hormon Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Transseksüel Nedir? ve Özellikleri Nelerdir

Transseksüel Nedir? ve Özellikleri Nelerdir

Güncel

Agorafobi ve Paniğin Tarihçesi

Agorafobi ve Paniğin Tarihçesi

Panik Atak Belirtileri ve Tedavisi

Panik Atak Belirtileri ve Tedavisi

Ket Vurma Nedir? ve Özellikleri

Ket Vurma Nedir? ve Özellikleri

Stres Atma Yolları Stres Nasıl Atılır

Stres Atma Yolları Stres Nasıl Atılır

Renklerin Psikolojik Anlamları

Renklerin Psikolojik Anlamları

Sevmek Sevgi Duyguları ve Özellikleri

Sevmek Sevgi Duyguları ve Özellikleri

Asosyal Kişilik Özellikleri

Asosyal Kişilik Özellikleri

Alzheimer Belirtileri ve Tedavisi

Alzheimer Belirtileri ve Tedavisi

Hipomani Belirtileri ve Tedavisi

Hipomani Belirtileri ve Tedavisi

Panik Atak Nedir? Panik Atak Hastalığı Nedir?

Panik Atak Nedir? Panik Atak Hastalığı Nedir?

Özgüven Duygusu ve Özellikleri

Özgüven Duygusu ve Özellikleri

Adet Görme Belirtileri ve Tedavisi

Adet Görme Belirtileri ve Tedavisi

Anoreksiya Belirtileri ve Tedavisi

Anoreksiya Belirtileri ve Tedavisi

Adli Psikolojinin Özellikleri

Adli Psikolojinin Özellikleri

Psikolojik Hastalıklar Belirtileri ve Tedavisi

Psikolojik Hastalıklar Belirtileri ve Tedavisi

Çocuk Sevgisi

Çocuk Sevgisi

Dürtü Kontrol Bozukluğu

Dürtü Kontrol Bozukluğu

Psikolojik Tedavi Görmek

Psikolojik Tedavi Görmek

Anksiyete Tedavisi Anksiyete Nasıl Tedavi Edilir

Anksiyete Tedavisi Anksiyete Nasıl Tedavi Edilir