Psikodrama Psikolojide Tiyatroyu Kullanan Bir Teknik
Psikodrama, psikolojik tedavide tiyatroyu kullanan bir tekniktir. Bu teknik 20. yüzyılda Jacob Levy Moreno tarafından geliştirilmiştir. Kişinin grup içinde iyileştirilmesini hedef alan bir grup psikoterapi yönteminden oluşmaktadır. Yaratıcılık, spontanlık ve eylem dinamiklerini hedef alır. İnsanların ilişkilerini, bu ilişkide yaşanan sorunları, çatışmaları, kendi iç dünyalarını spontan bir şekilde oyunun içinde rol alıp incelemelerini ve farkındalığına ulaşmalarını sağlamayı amaçlar. Psikodrama Moreno'nun tabiriyle gerçeğin yeni baştan canlandırılmasıdır. Psikolojik bozuklukların rol kuramı içinde ele alınmasıdır. Bu teknik gerçeğin dramatizasyonla birlikte yeniden keşfedilmesini hedefler. Bu grup psikoterapilerinin yaşama yakın olan türüdür. Buradaki eylem yaşama yakınlığı sağlayıcı psikodramanın ayırıcı gücüdür. Sorunun gerçek yönleriyle ele alınması, sorgulanması ve sahneye koyulması psikodramanın temelini oluşturur.
Psikodramanın Unsurları - Sahne: Ele alınmış olan konunun sahnelendiği yerdir.
- Protagonist: Oyunu oynanan ve üzerinde çalışılan kişidir.
- Yönetici: Psikodrama oturumunu yöneten kişidir.
- Yardımcı Egolar: Konunun sahnelenmeden önce protagonistin diğer grup üyeleri arasından seçtiği kendi konusunu oynayacak kişilerdir.
- Grup: Grubu oluşturan üyelerdir.
Psikodramada Kullanılan Teknikler - Eşleme: Lider ya da grup üyeleri tarafından protagoniste ait olan duygu ve düşünceleri onun ağzından söyleme.
- Rol Değiştirme: Protagonist ele alınmış konuyla ilgili olan rollere teker teker girip, o rolün yerini alır.
- Ayna: Protagonist sahnede ele alınmış olan konuyu dıştan gözlemler.
Psikodrama Safhaları - Isınma: Protagonistin ve grubun yapılan çalışmaya hazır ve istekli olması.
- Oyun: Çalışmanın yapılması.
- Paylaşım: Çalışma sonunda tüm üyelerin bir araya gelip yapılan çalışmayla ilgili geri bildirimde bulunması.
Psikodrama Tekniklerinin Gelişimi
Psikodrama teknikleri karşılaştırma teknikleri, aksiyon metotları, tiyatro oyunları, geliştirme oyunları, sözsüz alıştırmalar olarak kullanılmaktadır. Bunlar Moreno tarafından geliştirilmiştir. Daha sonra psikosentez, yönlendirilmiş fantezi, duyumsal uyanıklık, yaratıcı drama gibi alanlardan uyarılmış yeni fikirlerle bunlar geliştirilmeye devam edilmektedir. Protagonistten sonra gelen en önemli kişi çoğunlukla eşi ya da çatışma halindeki kişi antogonisttir. Yöneticiye yardımcı olan kişi koterapisttir. Psikodrama duygusal sorun çözümünü içeren protagonist merkezli oyun şeklidir. Çoğunlukla derin duygusal yaşantılara gidiş vardır.
Psikodrama Neye Yarar?
Bu teknik kişilerin yaşadığı sorunların tekrardan ele alınarak sorgulama ve sahneleme biçimidir. Grup üyeleri sahneleme yoluyla geçmiş ve şimdiyle ilgili olan çatışma ve sorunların ya da geleceğe ait olan beklentileri, kaygı ve zorlukları ele alıp, bunlarla başa çıkma becerilerini görme ve deneme olanağı sağlar. Aynı zamanda kendilerini geleceğe hazırlar. Geleceğe olan yeni aktarımlar ve beceriler, büyüme ve gelişme olarak kaydedilir. Psikodrama geçmiş, şimdi ve geleceğin sistematik şekilde bütünleşmesinde etkili olan bir psikoterapi yöntemidir.
Psikodramanın Faydaları
Psikodrama, bireylerin duygusal ve sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Kişiler, grup içinde kendilerini ifade etme ve başkalarını anlama yeteneklerini artırırlar. Ayrıca, psikodrama, bireylerin kendilerine ve başkalarına karşı empati geliştirmelerini sağlar. Bu teknik, bireylerin kendi iç dünyalarını keşfetmelerine ve duygusal sorunlarını çözmelerine yardımcı olur.
Psikodramanın Uygulama Alanları
Psikodrama, çeşitli alanlarda uygulanabilir. Bunlar arasında eğitim, iş dünyası, sağlık sektörü ve sosyal hizmetler yer alır. Eğitimde, öğrencilerin duygusal ve sosyal becerilerini geliştirmek için kullanılabilir. İş dünyasında, çalışanların takım çalışması ve iletişim becerilerini artırmak için kullanılabilir. Sağlık sektöründe, hastaların duygusal iyileşme süreçlerini desteklemek için kullanılabilir. Sosyal hizmetlerde, bireylerin sosyal becerilerini ve duygusal dayanıklılıklarını artırmak için kullanılabilir.
Sonuç
Psikodrama, tiyatro tekniklerini kullanarak bireylerin duygusal ve sosyal sorunlarını ele almayı amaçlayan etkili bir psikoterapi yöntemidir. Jacob Levy Moreno tarafından geliştirilen bu teknik, bireylerin kendilerini ve başkalarını daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Psikodrama, geçmiş, şimdi ve geleceği bütünleştirerek bireylerin duygusal iyileşme süreçlerini destekler ve onların yaşam kalitesini artırır.
|
